Na co dzień stykamy się z licznie pojawiającymi się informacjami dotyczącymi wolnych rodników i ich negatywnego wpływu na nasze zdrowie oraz wygląd. Spotykane frazy typu „działa przeciwrodnikowo”, są często jedynymi wiadomościami, jakie otrzymujemy na temat tego zjawiska. Kwas askorbinowy jest zazwyczaj prezentowany jako skuteczne rozwiązanie w walce z wolnymi rodnikami. Ale czy taka powierzchowna wiedza nam wystarcza? Wierzymy, że warto zagłębić się w ten temat bardziej szczegółowo, co uczynimy za pomocą niniejszego artykułu.
Powszechne jest utożsamianie kwasu askorbinowego z witaminą C. Jednakże, warto pamiętać, że witamina C to tak naprawdę grupa związków o aktywności biologicznej analogicznej do kwasu L(+)-askorbinowego. Witamina C występuje w różnej formie zarówno w produktach spożywczych, jak i kosmetykach czy lekach. Nie można jednoznacznie stwierdzić, która forma witaminy C jest najlepsza, gdyż każda posiada swoje plusy i minusy. Chociaż naturalne formy witaminy C są bardziej aktywne, to te syntetyczne charakteryzują się większą stabilnością, co również ma istotne znaczenie dla ich potencjalnego działania.
Ważne jest dostrzeżenie fakt, że niezależnie od formy, witamina C jest silnym antyoksydantem, a jej działanie wzmacniane jest przez obecność witaminy E. Dlatego tak często występują one razem w wielu kosmetycznych i farmaceutycznych preparatach.
Zanim zastanowimy się, jak witamina C zwalcza wolne rodniki, warto bliżej przyjrzeć się temu, czym one są. Wolne rodniki to grupa atomów z niesparowanymi elektronami, które aby przetrwać, poszukują brakującego uzupełnienia. Paradoksalnie mimo ich szkodliwości dla zdrowia, pełnią one niekiedy korzystną rolę dla organizmów żywych, wykorzystując swoją reaktywność w walce z drobnoustrojami. Trudno więc jednoznacznie ocenić ich rolę w naszym organizmie.
Pomimo tego, że w naszym ciele występuje pewna ilość wolnych rodników, które są nam neutralne a nawet czasami korzystne, nie oznacza to, że nie powinniśmy starać się kontrolować ich ilości. Nasz organizm posiada mechanizmy kontrolujące równowagę między ilością wolnych rodników a antyoksydantów, które zapobiegają ich szkodliwemu działaniu. Jednakże, w niekorzystnych warunkach dla naszego zdrowia, ta równowaga może zostać zachwiana, prowadząc do zjawiska nazywanego stresem oksydacyjnym.
W sytuacji utraty tej równowagi, wolne rodniki zaczynają atakować zdrowe komórki naszego organizmu, prowadząc do różnego rodzaju uszkodzeń. W takich momentach pomocne okazują się antyoksydanty, które neutralizują nadmiar wolnych rodników. Dlatego tak ważne jest dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości tych substancji zarówno od wewnątrz (poprzez zdrową dietę i suplementację) jak i na zewnątrz (poprzez stosowanie odpowiednich kosmetyków).
Kwas askorbinowy możemy pozyskiwać głównie z produktów pochodzenia roślinnego: cytrusów, porzeczek, winogron, truskawek, aronii, dzikiej róży, pomidorów, papryki, kalafioru, kapusty czy natki pietruszki. Należy jednak pamiętać, że podczas chorób i stanów zapalnych naturalne zapasy kwasu askorbinowego w naszym organizmie są szybko zużywane, dlatego szczególnie wtedy warto zwrócić uwagę na odpowiednią suplementację.