Sojowa alergia nie jest zjawiskiem nieznajomym zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci, w tym najmłodszych, lecz to właśnie u dzieci objawia się znacznie częściej. Jest to rodzaj alergii pokarmowej, wywoływanej przez białka o dużej masie cząsteczkowej zawarte w soi, które są substancjami wywołującymi uczulenie.
Soja to roślina strączkowa, która w ostatnich latach zdobyła dużą popularność i stała się niekiedy trendy. Jest to produkt bardzo ceniony w dietach wegetariańskich, służący jako alternatywa dla mięsa. Soja jest cennym źródłem białka – nasiona tej rośliny mogą zawierać do 40% białka, a także jest bogata w tłuszcze, szczególnie wielonienasycone kwasy tłuszczowe i witaminy z grupy B (B1, B2, B6). Nasiona soi są również źródłem wartościowych minerałów: potasu, wapnia, magnezu, żelaza i fosforu.
Soja ma wiele zastosowań – jest używana jako składnik karmy dla zwierząt oraz jako element diety ludzkiej. W handlu dostępne są różne produkty wykorzystujące nasiona soi, takie jak olej sojowy, sos sojowy, mąka sojowa, mleko sojowe i tofu. Możemy również znaleźć takie produkty jak kotlety sojowe, pasztet lub parówki. Soja jest również dodawana do wędlin, pasztetów i konserw mięsnych. Śladowe ilości soi można znaleźć w sokach warzywnych, batonach energetycznych, pieczywie, płatkach śniadaniowych, kaszkach a także w produktach dla dzieci, jak mleko czy kaszki.
Możemy wyróżnić dwa rodzaje alergii na soję – pierwotną i wtórną. Pierwotna alergia na soję występuje, kiedy po pierwszym kontakcie z białkami soi dochodzi do uczulenia organizmu. Mimo tego nie obserwujemy widocznych objawów chorobowych. Kiedy jednak następuje ponowny kontakt z tymi alergenami, układ odpornościowy reaguje nadmierną aktywnością, co prowadzi do pełnoobjawowej reakcji alergicznej.
Wtórna alergia na soję jest z kolei charakterystyczna dla osób już cierpiących na inny rodzaj alergii – często są to osoby uczulone na pyłki brzozy. Kluczową rolę odgrywa tutaj tzw. reakcja krzyżowa, zachodząca między alergenami soi i brzozy. Powstaje ona na skutek istnienia dużej zgodności strukturalnej między oboma alergenami, co może prowadzić do ich pomylenia przez nasz układ immunologiczny, odpowiedzialny za rozpoznawanie substancji szkodliwych dla naszego organizmu. W takiej sytuacji objawy alergii na soję mogą pojawić się już po pierwszym kontakcie z tym produktem.