Rola stresu w naszym życiu: Jak go zrozumieć i skutecznie zwalczać?

Stres to siła, która potrafi przynieść spustoszenie w naszym organizmie. Może wynikać z nadmiernego pobudzenia układu nerwowego lub gwałtownych zmian w równowadze hormonalnej. Długotrwałe występowanie stresu może prowadzić do wydzielania wielkich ilości hormonów, takich jak adrenalina, noradrenalina czy hormonu kortykotropowego, które wpływają na działanie narządów. Takie zjawisko wiąże się ze wzrostem ryzyka chorób takich jak zawał serca, choroba wrzodowa czy miażdżyca. Niemniej jednak, poprzez implementację zdrowych nawyków życiowych, leczniczej roli ziół oraz technik relaksacyjnych jesteśmy w stanie złagodzić i nawet całkowicie wyeliminować objawy stresu.

Postrzegany przez większość jako nieprzyjemny czynnik, stres jest jedynie odpowiedzią naszego organizmu na bodziec zewnętrzny. Z medycznego i psychologicznego punktu widzenia, stres to efekt wielu różnorodnych sytuacji. Stresorem może być na przykład pytanie egzaminacyjne albo ból spowodowany ukłuciem ostrym przedmiotem. Odpowiedź stresowa polega na odruchowym wycofaniu się z niebezpiecznej sytuacji – jest to reakcja automatyczna, niezaplanowana i niewymagająca przemyślenia. Takie zrozumienie stresu pozwala dostrzec jego kluczową rolę w codziennym życiu.

Niemniej jednak, stres może być także generowany przez czynniki psychologiczne. Chyba każdy z nas dobrze pamięta stres towarzyszący zdawaniu egzaminów. Mimo iż nieprzyjemny, stres skutecznie mobilizuje nasze siły fizyczne i psychiczne, pomagając nam poradzić sobie z wieloma sytuacjami. Jeśli jednak jego poziom stanie się zbyt wysoki, może prowadzić do niepowodzeń.

Stres, jako poważne zagrożenie dla zdrowia, nie jest już zaskoczeniem dla nikogo. Osoby cierpiące na chroniczny stres częściej chorują, co wiąże się ze wzrostem wydatków na opiekę zdrowotną i farmakoterapię, absencją w pracy oraz negatywnym wpływem na relacje rodzinne i towarzyskie. Stąd coraz częściej podkreśla się konieczność unikania stresu – niestety, za rzadko bierzemy to sobie do serca. Zaniedbujemy higienę zdrowia psychicznego, mało odpoczywamy, źle i za krótko śpimy, nie uprawiamy sportu, nie wykorzystujemy możliwości oferowanych przez kulturę. Tymczasem wszystkie te elementy mogą przyczynić się do poprawy naszej kondycji psychicznej.

Kiedy mówimy, że jesteśmy zestresowani, odnosimy się do sytuacji, w której czujemy napięcie wynikające z odpowiedzi na jakiś bodziec zewnętrzny. Ta odpowiedź składa się z odczuć somatycznych (takich jak napięcie mięśniowe, drżenie, przyspieszone bicie serca czy pocenie), emocji (takich jak lęk czy niepokój) oraz myśli często o charakterze katastroficznych obaw.

Stres to element nieodłączny z naszego życia. W umiarkowanej dawce może być nawet motorem rozwoju, dzięki któremu uczymy się lepiej radzić sobie z różnymi życiowymi wyzwaniami. Niestety, silny lub chroniczny stres może prowadzić do wielu poważnych chorób. Czy znamy wszyscy skutki stresu?