Trybunał Konstytucyjny postanowił wprowadzić poprawki do definicji „budowla” i „budynek” w przepisach dotyczących podatku od nieruchomości. Na realizację tych zmian ustawodawca otrzymał czas 18 miesięcy. Eksperci, współpracujący z Związkiem Miast Polskich, wykonali szczegółową analizę prawną w tym zakresie, która zaowocowała stworzeniem trzech projektów ustaw. Samorządy będą miały okazję wybrać jeden z nich, chociaż wyrażają chęć wprowadzenia większych zmian systemowych.
Podatek od nieruchomości definiuje „budowlę” w sposób niezgodny z konstytucją, co skłoniło Trybunał Konstytucyjny do nakazania zmiany definicji do końca roku 2024. Czas na wprowadzenie zmian jest ograniczony, co skłoniło Związek Miast Polskich do zlecenia opracowania ekspertyzy prawnej. Cztery osoby o tytule profesorskim stworzyły trzy projekty ustaw.
4 lipca br., Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok (sygn. akt SK 14/21), stwierdzając, że przepis definiujący „budowlę” w podatku od nieruchomości jest niezgodny z konstytucją. Ustawodawca otrzymał na wprowadzenie zmian 18 miesięcy. TK podważył m.in. to, że ustawa podatkowa posiłkuje się definicjami z prawa budowlanego. Wyrok dotyczył tylko budowli, ale ten sam problem dotyczy również definicji „budynku” w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.
Sytuacja wymaga więc zmiany definicji „budowli”, jak i „budynku” w podatku od nieruchomości. Zmienić muszą się również zasady opodatkowania garaży, co jest skutkiem wyroku TK z 18 października 2023 r. (sygn. akt SK 23/19).
Centrum Eksperckie Uniwersytetu w Białymstoku przygotowało na zlecenie Związku Miast Polskich analizę zmian w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Czterej eksperci (prof. Rafał Dowgier, prof. Leonard Etel, prof. Mariusz Popławski oraz prof. UWM Bogumił Pahl) przedstawili trzy możliwe ścieżki zmian i opracowali trzy projekty ustaw. Informacje na ten temat zostały opublikowane po raz pierwszy w Business Insider. Samorządom najbardziej odpowiadają drugi i trzeci projekt, ale oczekują oni dalszej reformy.
— Finalny projekt zostanie przekazany do Ministerstwa Finansów. Planujemy również szerokie konsultacje tego projektu wśród samorządów i ekspertów – mówi Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich. W wywiadzie dla Business Insidera podkreśla, że projekt jest tylko jednym z wielu postulatów gmin i miast dotyczących podatku od nieruchomości. Samorządy domagają się bowiem dalej idących zmian.