Wraz z wyginięciem dużych gadów nielatających 66 milionów lat temu, przez kolejne 25 milionów lat na Ziemi brakowało dużych roślinożerców. A z racji tego, że rośliny i zwierzęta roślinożerne wpływają na siebie nawzajem, rodzi się pytanie: Czy i w jaki sposób ta bardzo długa nieobecność i późniejszy powrót tak zwanych mega-roślinożerców wpłynęły na ewolucję świata roślin?
Ażeby znaleźć odpowiedź, zespół badawczy z Uniwersytetu w Lipsku przeanalizował żywe palmy oraz ich skamieniałe formy. Analizy genetyczne umożliwiły naukowcom prześledzenie rozwoju ewolucyjnego roślin podczas i po nieobecności mega-roślinożerców. W ten sposób po raz pierwszy potwierdzili powszechne założenie naukowe, że wiele gatunków palm w czasach dinozaurów rodziło duże owoce oraz było pokrytych kolcami i cierniami na pniach i liściach.
Warto jednak dodać, iż zespół odkrył, że „prędkość ewolucyjna”, z jaką nowe gatunki palm o małych owocach pojawiały się podczas przerwy między mega-roślinożercami, uległa zmniejszeniu. Z kolei prędkość ewolucyjna palm z dużymi owocami pozostała prawie stała. Aczkolwiek zwiększyła się wielkość samych owoców. Tak więc istniały palmy z dużymi owocami nawet po wyginięciu dinozaurów.
Badacze obalają wcześniejsze założenie naukowe
Podobno znacznie mniejsze zwierzęta mogły również jeść duże owoce i rozsiewać nasiona swoimi wydalinami. W ten sposób badacze obalili wcześniejsze założenie naukowe, że obecność dużych owoców palmowych zależy wyłącznie od mega-roślinożerców. Ponadto uważają, że brak wpływu dużych roślinożerców doprowadził do gęstszej wegetacji, w której rośliny o większych nasionach i owocach miały ewolucyjną przewagę.
Jednakże cechy obronne roślin, czyli kolce i ciernie na liściach i łodygach, pokazały nieco inny obraz – że podczas okresu bez mega-roślinożerców liczba gatunków palm o cechach obronnych uległa zmniejszeniu. Cechy obronne bez drapieżników najwyraźniej nie zapewniały już korzyści ewolucyjnych. Aczkolwiek powróciły u większości gatunków palm, gdy ewolucja stworzyła nowych mega-roślinożerców, w przeciwieństwie do zmian w owocach, które nadal się utrzymywały.
Nowe odkrycia z okresu po wyginięciu mega-roślinożerców
Swoim odkryciem naukowcy rzucili nowe światło na ewolucję i adaptację podczas jednego z najbardziej zagadkowych i wyjątkowych okresów w historii ewolucji roślin, podczas i po wyginięciu mega-roślinożerców.
Zrozumienie, w jaki sposób wymieranie mega-roślinożerców wpłynęło na ewolucję roślin w przeszłości, może też pomóc w przewidywaniu przyszłego rozwoju ekologicznego. Na przykład, autorzy zauważyli utratę cech podczas okresu bez mega-roślinożerców. Ta utrata może wpłynąć na ważne funkcje i procesy ekosystemu, takie jak rozsiewanie nasion.
Trwające wymieranie dużych zwierząt z powodu polowań przez człowieka i zmiany klimatu może wpływać na zmienność cech zbiorowisk roślinnych i ekosystemów dziś i w przewidywalnej przyszłości.