Czym jest chroniczny stres i jak sobie z nim radzić? Jakie mogą być skutki przewlekłego stresu i jak ograniczyć jego wpływ na zdrowie?
Czym jest stres?
Pojęcie stresu ma różne definicje. Przyjmując najogólniejszą z nich – jest to organiczne, metaboliczne oraz fizjologiczne i neuropsychiczne zaburzenie, które zostało spowodowane przez czynniki agresywne. Najczęściej stres kojarzony jest z czymś negatywnym, ale też może mieć pozytywny wpływ na organizm, ponieważ krótkotrwały ma mobilizujące działanie. Kiedy jednak stres trwa zbyt długo albo jest zbyt silny, ma destrukcyjne działanie.
Przewlekły stres oraz jego wpływ na organizm człowieka
Bardzo często mówi się o wpływie stresu na układ współczulny oraz oś podwzgórze-przysadka-nadnercza, a do tego w wyniku działania czynników stresogennych dochodzi w organizmie człowieka do mobilizacji praktycznie wszystkich układów, np. mięśniowego, oddechowego i pokarmowego.
Objawy stresu widoczne na ciele człowieka to:
- wzrost aktywności gruczołów potowych,
- zmęczenie,
- zaburzenia apetytu,
- zaczerwieniona albo blada skóra,
- suchość w ustach,
- parcie na mocz,
- drżenie mięśni,
- biegunki oraz zaparcia.
Stres ma negatywny wpływ nie tylko na ciało, ale również na psychikę człowieka, co wiąże się z następującymi objawami:
- odczuwanie lęku i niepokoju,
- bezradność,
- frustracja,
- przygnębienie i smutek,
- rozdrażnienie,
- poczucie winy,
- problemy z koncentracją i pamięcią,
- labilność emocjonalna.
Długotrwały stres – skutki i przyczyny
Długotrwały stres może przyczynić się do rozwoju różnych schorzeń. Wśród nich wymienia się m.in.:
- cukrzycę,
- zawał serca,
- otyłość,
- nadciśnienie tętnicze,
- obniżoną odporność,
- zaburzenia seksualne,
- miażdżycę,
- bezsenność,
- ból głowy,
- problemy żołądkowo-jelitowe,
- depresję,
- zespół stresu pourazowego,
- zaburzenia lękowe.
Jeśli chodzi o nadmierny stres, to może zostać on wywołany przez różne czynniki. Każdego człowieka stresują trochę inne sytuacje, ale wśród wymienia się m.in.:
- śmierć kogoś bliskiego,
- rozwód lub separację,
- chorobę albo uraz,
- zwolnienie z pracy,
- przejście na emeryturę.
Jak radzić sobie ze stresem?
Chroniczny stres – czyli utrzymujący się przez długi czas – ma destrukcyjny wpływ na życie. Warto więc wypróbować różne metody radzenia sobie ze stresem i znaleźć najodpowiedniejszą. Wśród najskuteczniejszych wymienia się przeważnie sport, jogę z elementami medytacji oraz sen.
Kiedy jednak wypróbowane metody nie przynoszą rezultatów, warto zgłosić się na wizytę do psychologa lub coacha. Wtedy będzie można przeprowadzić sesję często skupiającą się na rozpoznawaniu oraz nazywaniu emocji przeżywanych w stresujących sytuacjach, co pomoże w skutecznym rozładowaniu napięcia.
W zwalczaniu stresu duże znaczenie ma tworzenie odpowiednich warunków do prawidłowego rozwoju oraz funkcjonowania psychospołecznego, a także możliwość otrzymania wsparcia społecznego oraz prawidłowa komunikacja z innymi ludźmi. Ważne jest również prowadzenie zdrowego stylu życia, czyli prawidłowa dieta, unikanie używek i aktywność fizyczna. Do tego należy dołożyć zachowanie odpowiednich proporcji pomiędzy nauką i pracą a zabawą, snem i wypoczynkiem.