Reakcje alergiczne na leki: przyczyny, objawy i czynniki ryzyka

W ostatnim czasie obserwuje się wzrost liczby osób cierpiących na reakcje alergiczne na leki. Ten niepokojący trend jest związany głównie z nadmiernym korzystaniem z leków dostępnych bez recepty oraz ich łatwością dostępu. Wiele czynników, takich jak wiek, może wpływać na rozwój alergii na leki. Najbardziej rozpoznawalnym i typowym symptomem alergii na leki są reakcje skórne, które mogą mieć różne formy, włączając pokrzywkę czy osutkę plamisto-grudkową.

Co to jest alergia na leki? Jest to coraz częściej występujący problem zdrowotny, z którym muszą zmierzyć się pacjenci. Głównie jest to spowodowane nadmiernym stosowaniem leków i ich łatwym dostępem. Antybiotyki są jedną z głównych grup leków powodujących reakcje alergiczne, jednak ten problem może pojawić się po zażyciu niemal każdego rodzaju leku. Objawami mogą być np. wysypka czy swędzenie skóry.

Uczulenie na leki jest nieprawidłową reakcją organizmu na podane w odpowiednich dawkach leki. Może być spowodowane zarówno przez substancję czynną zawartą w leku, jak i dodatkowymi substancjami pomocniczymi. Po pierwszym kontakcie z danym lekiem, układ immunologiczny „zapamiętuje” ten alergen i rozpoczyna produkcję przeciwciał skierowanych przeciwko niemu. Reakcja alergiczna na dany lek pojawia się dopiero po kilku dawkach.

Czynniki ryzyka alergii na leki są różne. Wiek i płeć to tylko niektóre z nich. Odkryto, że dzieci rzadziej mają wysypkę po lekach, co prawdopodobnie wynika z faktu, że dorośli zażywają więcej leków – główny czynnik ryzyka rozwoju niepożądanych reakcji alergicznych na leki. Badania pokazują również, że reakcje alergiczne na leki występują częściej u kobiet niż u mężczyzn.

Osoby palące papierosy i nadużywające alkoholu są bardziej narażone na plamisto-grudkową wysypkę po lekach. Istnieją też określone choroby przewlekłe, które zwiększają ryzyko wystąpienia takiej reakcji. Dotyczą one gruźlicy, AIDS oraz mukowiscydozy. Należy również mieć na uwadze, że genetyka może wpływać na podatność na alergie na leki.

Wszystkie rodzaje leków, nawet te stosowane do leczenia reakcji alergicznych, takie jak leki przeciwhistaminowe i kortykosteroidy, mogą potencjalnie wywołać reakcje alergiczne. Do najczęściej uczulających należą antybiotyki beta-laktamowe (penicyliny, cefalosporyny), sulfonamidy, niesteroidowe leki przeciwzapalne, środki miejscowo znieczulające, opiaty, środki kontrastowe, leki zwiotczające i barbiturany.